“Görün Bizi” Projesi’nin Tanıtımı Sayın Valimiz ve Eşinin Katılımlarıyla Gerçekleştirildi.
11 Ekim Dünya Kız Çocukları Günü münasebetiyle Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler İl Müdürlüğü, Kocaeli Barosu ve İzmit Soroptimist Kulüpleri Federasyonu’nun koordinasyonluğunda genç kızların ve kadınların yaşam kalitelerini arttırmak, kız çocuklarının erken yaşta evlendirilmesi sorununa dikkat çekmek amacıyla “Görün Bizi” Projesinin tanıtımı ve “Erken Yaşta Evlilikler” konulu panel Valimiz Sayın Hüseyin Aksoy ve Eşi Sayın Hülya Aksoy’un katılımlarıyla gerçekleştirildi.
Kocaeli Ticaret Odası Meclis Salonunda gerçekleştirilen panele; Valimiz Sayın Hüseyin Aksoy ve Eşi Sayın Hülya Aksoy’un yanı sıra Kocaeli Büyükşehir Belediyesi Başkan Vekili Yaşar Çakmak, Kocaeli Baro Başkanı Av. Bahar Gültekin Candemir, Vali Yardımcısı Suat Yıldız, Gebze Teknik Üniversitesi Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Nilay Coşgun, İl Emniyet Müdürü Veysal Tipioğlu, İl Jandarma Komutanı Albay Osman Aslan, Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler İl Müdürü Bekir Yümnü, İl Milli Eğitim Müdürü Fehmi Rasim Çelik, Kocaeli Üniversitesi Öğretim Üyesi Dr. Remziye Özdilek, Türkiye Soroptimist Kulüpleri Federasyonu Başkanı Nur Velidedeoğlu Kavuncu ve çok sayıda davetli katıldı.
Saygı Duruşu ve İstiklal Marşının okunmasıyla başlayan programda; Türkiye Soroptimist Kulüpleri Federasyonu Başkanı Nur Velidedeoğlu Kavuncu’nun konuşmalarının ardından Valimiz Sayın Hüseyin Aksoy yapmış olduğu konuşmalarında; “Değerli katılımcılar, 11 Ekim Dünya Kız Çocukları günü münasebetiyle dünyada ve Türkiye’de de sorun olarak görülen “Erken yaşta evlilik, zorla evlilik” konusunda toplumsal duyarlılığı daha üst seviyeye taşımak adına gerçekleştirdiğimiz bu programda sizlerle beraber olmaktan büyük bir memnuniyet duyduğumu ifade ediyor, bütün konuklarımıza hoş geldiniz diyorum. Bu oldukça önemli bir konu ve birçok etkinlik gerçekleştiriliyor. Kız çocuklarının ve kadınların yaşamında pek çok açıdan risk oluşturan sorunlardan biri erken evliliklerdir. Erken yaşta evlilik, taraflardan en az biri on sekiz yaşından küçük iki kişinin, resmî, dinî ya da geleneksel bir evlilik sözleşmesiyle birleşmesi anlamına gelmektedir. Taraflardan birinin 18 yaşından küçük olduğu evliliklerin mutlaka resmi nikâh ile kıyılmasına da gerek yoktur, geleneksel, dinsel törenler ile yapılan nikâhlar da erken yaşta evlilik kapsamına girer.
Uluslararası hukuk bağlamında evlilik, yetişkinlere özgü bir hak olarak tanımlanmış, tarafların tam ve özgür iradesi evlilik birliğinin olmazsa olmaz kurucu unsuru olarak değerlendirilmiştir. Bu çerçevede kişisel bir hak ve özgürlük olan evliliğe hiç kimsenin baskı ve zorlaması olmaksızın karar verilmeli, sürekli yaşam ortaklığı kurulacak kişi, bireyin özgür iradesi ile belirlenmelidir. Bu bağlamda henüz fiziksel ve düşünsel gelişimini tamamlamamış olan on sekiz yaşından küçük çocuğun tam ve özgür iradesinden bahsetmek mümkün olmamaktadır. Bir insan hakkı ihlali olan on sekiz yaşın altındaki bu evlilikler çocukların, henüz gelişimlerini tamamlamadan gerçekleşmesi nedeni ile psikolojik, ruhsal, ekonomik ve sağlık sorunlarının yaşanmasına neden olmaktadır.
Erken evlilikler toplumların gelişmişlik düzeyinden bağımsız olarak varlığını sürdürmeye devam etmektedir. UNICEF (2016)’in pek çok ülke verilerine dayalı olarak hazırladığı rapor, erken evliliklerin gelişmişlik düzeyinden bağımsız olarak hâlâ sürdürüldüğünü desteklemektedir. Bu rapora göre kalkınma hedefleri doğrultusunda çocukların refahını iyileştirmeye yönelik her ülke yatırım yapmadığı sürece 2030 yılına gelindiğinde, 750 milyon çocuğun erken yaşta evlenmiş olacağı belirtilmektedir.
Dünyada her yıl: 12 milyon kız çocuğu her yıl 18 yaşından önce evleniyor, 5 kız çocuğundan biri 18 yaş ve öncesinde evleniyor, 9 kız çocuğundan biri 15 yaş ve öncesinde evleniyor.
Değerli katılımcılar,
Ülkemizde aile izni ve mahkeme kararı ile resmî olarak gerçekleştirilen 16-17 yaş aralığındaki bireylerin evlilikleri, erken evlilik verilerine yansıtılmaktadır. Ancak ülkemizde özellikle 15 ve daha düşük yaşlarda ya da imam nikâhı ile evlendirilen kız çocuklarının olduğunu gösteren araştırmalar da göz önünde bulundurulduğunda erken evliliklere ilişkin verilerin resmî istatistiklere kısmen yansıdığı söylenebilir.
TÜİK evlenme istatistiklerine göre; 16-17 yaş grubunda olan kız çocuklarındaki resmi evlenmelerin toplam resmi evlenmeler içindeki oranı 2003 yılında yüzde 8,1 iken 2018 yılında bu oran yüzde 3,8’e düştü.
Kocaeli’de Erken Yaşta Evlilik Verileri ise; 2016 yılında TÜİK verilerine göre ülkemizde toplam evliliklerin içinde 16-17 yaşında yapılan evliliklerin oranına bakılarak (Türkiye ortalaması 5,2) iller sıralaması yapılmıştır. Buna göre Kocaeli’de 13716 evlilik gerçekleştiği 16-17 yaş grubunda evlenen kız çocuk sayısının 396 olduğu, kız çocuk evlenmelerinin toplam evlenmeler içindeki oranının %2,9 olduğu bu oranla Kocaeli’nin sıralamada 68. İl olduğu açıklanmıştır.
2017’de Kocaeli’de resmi olarak 13211 evlilik gerçekleşmiş ve 16-19 yaş grubunda evlenen erkek sayısının 140 kız sayısının 1355 olduğu tespit edilmiştir. 2017’de 16-17 yaş evliliklerine ilişkin bir veri açıklanmamıştır. 2018’de Kocaeli 16-17 yaşında evlenen kız çocuklarının sayısı 213, toplam evlenmeler(12928) içinde oran ise 1,6’dır. (Türkiye ortalaması 3,8’dir.) Kocaeli il sıralamasında 72. Sıradadır.
18 Yaş Altı Gebe Sayılarının Azalma Eğiliminde Olduğu Görülmektedir.
Erken yaşta evlilikler sosyal, psikolojik ve ekonomik açıdan hayatı zorlaştırmanın yanında erken gebelik sorununu da gündeme getirmektedir. İl Sağlık Müdürlüğü kayıtlarına geriye dönük olarak baktığımızda erken evlilik ve 18 yaş altı gebe sayılarının azalma eğiliminde olduğu görülmektedir. 2014 yılından itibaren tespit edilmiş ve sağlık hizmeti verilmiş adölesan gebe sayılarına bakıldığında bu konuda ilimizin; Gebze, İzmit, Dilovası, Körfez ve Gölcük ilçelerinin riskli bölgeler olarak öne çıktığı görülmektedir.
Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Müdürlüğümüz tarafından 2017’de Kadına Yönelik Şiddetle Mücadele İl Eylem Planı yürürlüğe girdikten sonra erken yaşta evlilikler konusunda öncelikle Müftülük ile işbirliği yapılmıştır. Erken yaşta evliliklerin engellenmesi, kadına yönelik şiddetle mücadelede cezai yaptırımlar hakkında imamlara bilgi verilmesi amacıyla Kocaeli İl Müftülüğü ile işbirliğiyle düzenlenen “Erken evlilik” konulu seminerde “Kadına yönelik şiddetle mücadele ve cezai yaptırımlar” ve “İslam’da Nikah” konularında 260 imama bilgilendirme yapılmıştır.
2018 yılı içinde Kocaeli Üniversitesi Eğitim Fakültesi Psikolojik Danışmanlık ve Rehberlik Öğretmenliği Bölümü 1. ve 4. Sınıf öğrencisi olan 154 öğrenciye ‘Erken Yaşta ve Zorla Evlilikler’ semineri verilmiştir. 2018 yılı içinde Kocaeli İl Milli Eğitim Müdürlüğüne bağlı beş Rehberlik Araştırma Merkezine bağlı 160 rehber öğretmene “Erken Yaşta ve Zorla Evliliklerle Mücadele” konulu seminer verilmiştir.
2018’de İl Teknik Kurulu bünyesinde Erken Yaşta ve Zorla Evliliklerle Mücadele Alt Çalışma Grubu oluşturuldu. Kocaeli Şiddet Önleme ve İzleme Merkezi, Kocaeli İl Sağlık Müdürlüğü, İl Nüfus ve Vatandaşlık Müdürlüğü, İl Müftülüğü, Kocaeli Üniversitesi KASAUM, Başiskele Kaymakamlığı, Körfez Kaymakamlığı, Kocaeli Barosu, Kadın ve Demokrasi Derneği Kocaeli Şubesi çalışma grubunda yer aldı. 24 Ekim 2018, 07 Kasım 2018 ve 21 Kasım 2018 tarihlerinde toplantı yapıldı.
2019’da “Erken Yaşta ve Zorla Evliliklerin Önlenmesi” konulu seminer İl Müdürlüğümüz ve bağlı kuruluşlarda görevli 71 personele( 3 oturumda) verilmiştir. 2019’da İl Jandarma Komutanlığında göreve yeni başlayan 112 askeri personele “Kadına Yönelik Şiddetle Mücadele ve 6284 sayılı Kanun”, “Toplumsal Cinsiyet Eşitliği” ve “Erken Yaşta Evliliklerle Mücadele” konularında birçok çalışmalar ortaya konmuştur.
18 Eylül 2019 günü Erken Yaşta ve Zorla Evliliklerle Mücadele Alt Çalışma Grubu toplantısı yapıldı. Toplantıda ilimizde erken yaşta evlilikler konusunda bilimsel temelli bir araştırma yapılması kararı alındı.
Kocaeli’de 2016’da 396, 2017’de 289, 2018’de 213 kız çocuğunun resmi evlilik yaptığı tespit edilmiştir. Koruyucu hizmet kapsamında bu çocukları kapsayan bir araştırma yürütülebileceği, araştırmada elde edilecek verilerin raporlaştırılması, erken yaşta evlilik yapan çocukların ihtiyaçları tespit edilerek uygun bir destek programı oluşturulabileceği görüşleri paylaşıldı. Özelikle sağlık, eğitim, hukuk ve şiddetle mücadele alanlarında kamu kurumları tarafından bilgilendirme ve yönlendirme yapılması ileriye dönük riskleri en aza indirilmesini sağlayacaktır.
Dünyanın önemli bir sorunu Türkiye’de belirli ölçüde önlenen ama yine de varlığını hissettiren bu sorunun toplumsal duyarlılığı daha üst seviyeye taşıyarak önleme konusunda bugün yapılacak bu çalışma ve panel de önemli katkı sağlayacaktır. Herkesin yapabileceği faaliyet söz konusudur. Toplumsal duyarlılığı bütün kurum ve kuruluşlarımızla iş birliği içerisinde belirli bir aşamaya taşıdığımızda bu alanda da önemli bir mesafe alacağımıza inanıyorum. Birçok sivil toplum kuruluşumuzun özellikle kadın, kız ve dezavantajlı gruplara yönelik faaliyetleri var. Bunların toplumsal duyarlılığı üst noktaya çıkarmada katkıları var. Soroptimist grupları bu anlamda burada yaptığı çalışmayla bu konuyu gündemine alarak toplumsal duyarlılığı daha üst noktaya taşıma anlamında önemli bir çalışma ortaya koyacaktır. Bu çalışmaya katkı veren herkese teşekkür ediyorum. ” diyen Sayın Valimiz, bu çalışmanın toplumumuza, ülkemize, dünyaya hayırlı sonuçlar getirmesini diledi.
Konuşmaların ardından Moderatörlüğünü Sevde Solak’ın yaptığı ve “Çocuk ve Evlilik, Çocuk ve Gelin” kavramları neden yan yana olmamalı konusunu psikolojik, sosyal, fizyolojik ve hukuki açıdan ele alarak, kız çocuklarının sesi olup, başta aileler olmak üzere toplulukların farkındalığını arttırmayı ve bu konuda sosyal bilinci yükseltmeyi hedefleyen “Görün Bizi” Projesinin “Erken Yaşta Evlilikler” konulu paneli, panelistlerin konuşmaları ve konukların sorularını yönelttiği soru cevap şeklinde devam etti.
HABER: Büşra GÜNAYDIN
10.10.2019
10.10.2019
